De kracht van krachtmeting in sport
Of het nu gaat om voetbal, turnen, hardlopen of schaatsen: sportprestaties hangen grotendeels af van de spierkracht in het lichaam. Het vaststellen van spierkracht is een belangrijk onderdeel van trainingsprogramma’s voor (top)sporters. Maar waarom is dat nou zo belangrijk en wat zijn de beste manieren om krachtmetingen uit te voeren?
Het belang van krachtmetingen
- Fanatieke sporters of topsporters hebben maar één doel: beter worden. Om een persoonlijk record te halen, de concurrentie te verslaan of een wedstrijd te winnen. Metingen zijn dan onmisbaar om te bepalen waar een sporter staat en waar hij of zij naartoe kan werken om beter te worden. Aanpassingen in millimeters of seconden kunnen de doorslaggevende factor voor succes zijn.
- Met krachtmetingen kan een fysiotherapeut of arts bepalen of de bovenste of onderste ledematen links en rechts in verhouding zijn of niet. Zo niet, dan is er een disbalans waarbij de ene zijde dus sterker is dan de andere zijde. Bij sommige sporten is een verschil normaal – bijvoorbeeld in tennis of voetbal waarbij vaak een voorkeursarm of -been meer getraind is. In andere sporten is een disbalans ongewenst en kan de data uit de krachttest gebruikt worden om de disbalans te verkleinen.
- Ter voorkoming of behandeling van blessures. Krachtmetingen kunnen vergeleken worden met normwaarden, waarmee zwakke punten in kaart kunnen worden gebracht. Aan de hand van de resultaten kunnen sporters vervolgens trainen op hun zwakke punten. Dit verkleint het risico op blessures. Toch een blessure opgelopen? Dan brengen krachtmetingen de voortgang van de blessure inzichtelijk en kan waar nodig tijdig bijgestuurd worden.
Methoden van spierkrachtmeting
Er zijn verschillende manieren waarop spierkracht gemeten kan worden, afhankelijk van het doel van de meting. We zetten een drietal methoden op een rij:
- De meest laagdrempelige manier van krachttesten zijn gericht op het uitvoeren van krachtoefeningen, zoals de push-uptest, verspringtest of de sit-uptest. Hierbij wordt de uitvoering van de test vergeleken met normwaarden binnen bepaalde leeftijdscategorieën. Het voordeel van deze tests is dat ze eenvoudig op iedere locatie uit te voeren zijn. Maar wil je écht specifiek kunnen sturen op bepaalde spiergroepen, dan zijn de volgende twee methoden meer geschikt.
- Testen met een handheld dynamometer zoals de MicroFET 2. Dit handzame instrument geeft een exacte waarde (uitgedrukt in kg weerstand of Newton) van de spierkracht van belangrijke spiergroepen. De fysiotherapeut of arts kan deze waarden eenvoudig vergelijken met normwaarden. Herhaal deze test bijvoorbeeld iedere vier tot zes weken om in de gaten te houden of disbalansen verkleind worden.
- Isokinetisch testen: metingen op een gefixeerde dynamometer (zoals de Biodex), waarbij krachten op de procent nauwkeurig worden gemeten. De Biodex brengt verschillende eigenschappen van spieren in kaart, zoals de maximaal-, snel- duur-, en excentrische kracht. Dit is de meest nauwkeurige vorm van krachtmeting waarbij de kracht tijdens het bewegen met een constante, vooraf in te stellen snelheid gemeten kan worden.
Alle data verzameld?
Dan is het natuurlijk zaak om met die spierkracht aan de gang te gaan. Ook daar zijn tegenwoordig tools voor die het mogelijk maken om specifieke spiergroepen te trainen. De krachttrainingsapparatuur van HUR werkt niet met losse gewichten, maar op luchtdruk. De zogenaamde pneumatische weerstand past zich aan door de spier gegenereerde kracht aan bij een bepaalde beweging. Dat is veel minder belastend voor de spieren en tegelijkertijd veel nauwkeuriger (per 100 gram) dan krachttrainingsapparatuur met gewichten.
Om de krachttraining helemaal af te maken kan velocity based training worden toegepast: een manier om met behulp van de Gymaware Powertool de optimale weerstand bij een krachtoefening te bepalen aan de hand van de snelheid van de uitvoering. Wat velocity based training precies inhoudt en voor welke sporters dit geschikt is, volgt in één van de komende blogs binnen het thema: Fit in het nieuwe sportseizoen.